Ngày 07/4/2023, tại Hà Nội, Cục Bản quyền tác giả (Bộ VHTTDL) đã tổ chức hội nghị tổng kết, đánh giá 10 năm thực hiện Nghị định số 131/2013/NĐ-CP ngày 16/10/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan (sau đây viết tắt là Nghị định 131/2013/NĐ-CP). Tham gia Hội nghị có đại diện 13 đơn vị trực thuộc Bộ; 26 Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Văn hóa và Thể thao các tỉnh phía Bắc và một số công ty Luật.

Báo cáo tại Hội nghị, bà Phạm Thị Kim Oanh, Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả cho biết, Nghị định 131/2013/NĐ-CP được ban hành kịp thời, phù hợp với sự phát triển chung của xã hội; góp phần cụ thể hóa, thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với hoạt động văn hóa nói chung, góp phần tích cực trong việc đấu tranh, phòng chống vi phạm hành chính trong tình hình mới; đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa vi phạm, giúp cho các cá nhân, tổ chức hiểu rõ hơn về những hành vi vi phạm hành chính, từ đó có những hành vi ứng xử phù hợp với  quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, ưu điểm của việc xử lý bằng biện pháp hành chính là cơ chế nhanh, gọn, có tính răn đe; đồng thời động viên, khích lệ, tạo động lực cho đội ngũ sáng tạo văn hóa nghệ thuật tiếp tục cống hiến, tích cực sáng tạo và phổ biến những tác phẩm có giá trị đến công chúng. Việc áp dụng biện pháp dân sự, hình sự sẽ ít hiệu quả trong những trường hợp không xác định được giá trị sản phẩm vi phạm hoặc giá trị hàng hóa xâm phạm là không cao, trong khi việc xác định giá trị hàng hóa xâm phạm phức tạp và có thể không phản ánh được giá trị của sự sáng tạo. Trình tự, thủ tục giải quyết các tranh chấp về quyền tác giả, quyền liên quan tại tòa án phức tạp, gây tốn kém về thời gian, công sức, tiền bạc cho các chủ thể quyền, khó đáp ứng nhu cầu xác định nhanh và chấm dứt ngay hành vi xâm phạm quyền.

Tuy nhiên, việc thực thi Nghị định 131/2013/NĐ-CP vẫn còn những tồn tại, bất cập, chủ yếu do mức xử phạt đối với các hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan còn thấp; mức phạt tiền chỉ dựa vào hành vi, không căn cứ vào mức độ gây thiệt hại của hành vi; chưa có sự phân loại theo đối tượng quyền tác giả, quyền liên quan bị xâm phạm dẫn đến việc xử phạt vi phạm hành chính chưa phù hợp, chưa đảm bảo tính răn đe, chưa tương xứng mức độ gây thiệt hại của hành vi đối với một số hành vi vi phạm…

Theo báo cáo của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hưng Yên, qua 10 năm thực hiện Nghị định 131/2013/NĐ-CP, Thanh tra Sở đã ban hành 01 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính, số tiền 15.000.000đ (Mười lăm triệu đồng) đối với 01 cá nhân vì đã có hành vi vi phạm Quy định tại khoản 1 Điều 18 của Nghị định số 131/2013/NĐ-CP đối với hành vi “Sao chép tác phẩm không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả”; đồng thời phối hợp với Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức 01 cuộc thanh tra về việc thanh tra chấp hành các quy định của pháp luật về quyền tác giả đối với chương trình phần mềm máy tính của Công ty TNHH điện tử Việt Nhật tại xã Vĩnh Khúc, huyện Văn Giang và xử phạt vi phạm hành chính, số tiền: 30.000.000đ (Ba mươi triệu đồng). Song song với công tác kiểm tra, xử phạt, Thanh tra sở chú trọng tuyên truyền, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân tiếp cận, hiểu các quy định về quyền tác giả, quyền liên quan.        

Tại hội nghị, các đại biểu có những kiến nghị, góp ý một số nội dung sửa đổi, bổ sung Nghị định số 131/2013/NĐ-CP để phù hợp hơn với tình hình thực tế, như bổ sung các hành vi vi phạm mới phải bị xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan; bổ sung hình thức xử phạt với hành vi mới; nâng cao mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm; bổ sung các biện pháp khắc phục hậu quả vi phạm…